Ο Julian Hessenthaler, πηγή του Ibizagate, καταδικάστηκε από Αυστριακό δικαστήριο

Στιγμιότυπο από το βίντεο του Ibizagate, που δημοσιεύτηκε αρχικά από τη γερμανική εφημερίδα Suddeutsche Zeitung

Τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους, αναφέραμε την έναρξη της δίκης του Julian Hessenthaler στο St Polten της Αυστρίας. Ο Hessenthaler, ιδιωτικός ντετέκτιβ και δημοσιογραφική πηγή ήταν βασικό πρόσωπο στην αποκάλυψη της υπόθεσης Ibizagate, στην οποία ένα βίντεο απεικόνιζε τον τότε αντικαγκελάριο της Αυστρίας Hans Christian Strache σε μια συζήτηση που τον εκθέτει με κάποιον που πίστευε ότι ήταν εκπρόσωπος ενός Ρώσου ολιγάρχη.

Το βίντεο Ibizagate δημοσιεύτηκε το 2019 και έφερε στο φως διαφθορά υψηλού επιπέδου με έναν εξαιρετικά ορατό και εξευτελιστικό τρόπο. Η συνεπαγόμενη κατακραυγή πυροδότησε την κατάρρευση της ακροδεξιάς κυβέρνησης συνασπισμού της Αυστρίας. Στη συνέχεια, οι αυστριακές αρχές καταδίωξαν τον Julian Hessenthaler και τον εξέδωσαν από τη Γερμανία στα τέλη του 2020. Έκτοτε βρίσκεται υπό κράτηση στην Αυστρία.

Η δίκη του Hessenthaler συνεχίστηκε σποραδικά και τελικά ολοκληρώθηκε αυτή την εβδομάδα με τον Julian Hessenthaler να κρίνεται ένοχος για κατηγορίες διακίνησης ναρκωτικών και να καταδικάζεται σε τριάμισι χρόνια φυλάκιση. Σε μια δήλωση κατά την καταδίκη, ο προεδρεύων δικαστής δήλωσε ότι η δίωξη δεν έχει καμία απολύτως σχέση με το Ibizagate. Ο ίδιος ο Hessenthaler, σε συνέντευξη που δόθηκε στην αυστριακή τηλεόραση μετά την καταδίκη του, υποστήριξε έντονα ότι η δίωξή του έχει πολιτικά κίνητρα.

Δημοσιογράφοι και μέλη της κοινωνίας των πολιτών που συμμετείχαν στις ακροάσεις αμφισβήτησαν πολλές πτυχές της διαδικασίας. Ο Wolfgang Kaleck, Γερμανός δικηγόρος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, επέκρινε τις γερμανικές αρχές ότι προσχώρησαν στην έκδοση του Hessenthaler χωρίς να εξετάσουν εάν ζητήθηκε για πολιτικούς λόγους.

Η Αυστριακή MKO για τα ψηφιακά δικαιώματα epicenter.Works και η Διεθνής Αμνηστία, που συμμετείχαν και οι δύο σε κάθε ακρόαση, έχουν εκφράσει την ανησυχία τους για την καταδίκη και τις επιπτώσεις της στην ελευθερία της έκφρασης στην Αυστρία. Σε δήλωση που δημοσιεύθηκε μετά την απόφαση, ο Thomas Lohninger, Διευθύνων Σύμβουλος του epicenter.works είπε:

«Κατά τη διάρκεια της δίκης προέκυψαν πολλές αμφιβολίες. Συγκεκριμένα οι κύριοι μάρτυρες έπεσαν σε αντιφάσεις αρκετές φορές στις μαρτυρίες τους και τελικά κατηγόρησαν ο ένας τον άλλον για ψέματα. Γενικά, η ανάκρισή τους ήγειρε περισσότερα ερωτήματα από όσα μπορούσαν να διευκρινιστούν. Και δεν υπήρξαν περαιτέρω στοιχεία κατά του κατηγορουμένου εκτός από τις καταθέσεις των δύο μαρτύρων, οι οποίοι έλαβαν αδιαμφισβήτητα ποσά πενταψήφια νούμερα από την ομάδα τζόγου Novomatic».

Η Annemarie Schlack, Εκτελεστική Διευθύντρια του Αυστριακού κλάδου της Διεθνούς Αμνηστίας, δήλωσε:

«Το βίντεο Ibiza του Julian H. έφερε στο φως γεγονότα σχετικά με τη διαφθορά και το κράτος δικαίου στην Αυστρία. Η αποκάλυψη αυτών των πληροφοριών καλύπτεται από την ελευθερία της έκφρασης και επομένως προστατεύεται από το άρθρο 10 της ΕΣΔΑ».

«Με όλη την εμπιστοσύνη σε ένα ανεξάρτητο δικαστικό σώμα, πρέπει να είναι απολύτως επιτρεπτό να γίνονται ερωτήσεις. Ειδικότερα γιατί η δίωξη ήταν τόσο υπερβολική, γιατί οι αμφιβολίες που αφορούσαν τις καταθέσεις των μαρτύρων δεν εξετάστηκαν περισσότερο και γιατί είναι προφανώς τόσο σημαντικό να δώσουμε το παράδειγμα εδώ».

Η Αυστρία υστερεί ακόμη περισσότερο στην προστασία μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος

Η Αυστρία είναι ένα από τα πολλά κράτη μέλη της ΕΕ που τώρα υπόκεινται σε διαδικασίες επί παραβάσει της Ευρωπαϊκής Επιτροπής επειδή δεν μετέφεραν στο εθνικό τους δίκαιο τα μέτρα προστασίας των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος σε ολόκληρη την Ένωση έως την προθεσμία του Δεκεμβρίου 2021. Η απουσία υφιστάμενων μέτρων προστασίας για τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος στην Αυστρία καθιστά ιδιαίτερα σημαντική.μια ισχυρή μεταφορά στο εθνικό δίκαιο εδώ.

Σε αντίθεση με άλλες χώρες σε παρόμοια θέση, η Αυστρία δεν έχει ακόμη δημοσιεύσει σχέδιο νόμου ή δεν έχει ξεκινήσει δημόσιες συζητήσεις για έναν νέο νόμο περί μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος. Στα τέλη Δεκεμβρίου 2021, μια έκθεση στο Der Standaard υπέδειξε ότι ένα αδημοσίευτο σχέδιο νόμου δεν υιοθέτησε την οριζόντια προσέγγιση - εννοώντας προστασία που εφαρμόζεται σε καταγγελίες για παραβιάσεις εθνικών και ευρωπαϊκών νόμων - που συνιστούν ομόφωνα η κοινωνία των πολιτών και άλλοι ειδικοί.

Οι δικηγόροι του Julian Hessenthaler έχουν ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία προσφυγής κατά της απόφασης που ελήφθη αυτή την εβδομάδα.