Η Κροατία απελευθερώνει Βρετανό whistleblower καταζητούμενο στο Μονακό για αποκάλυψη δωροδοκίας

Ένα χρόνο μετά την κράτησή του στην Κροατία σε μια τακτική εκδίκησης όπως την ονόμασε για αναφορά δωροδοκίας στην πολυεθνική πετρελαϊκή εταιρεία SBM Offshore όπου εργαζόταν στο Μονακό, ο whistleblower Jonathan Taylor θα αφεθεί ελεύθερος.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης της Κροατίας Ivan Malenica ανέτρεψε απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου για έκδοση του Taylor, δικηγόρου, στο Μονακό όπου αξιωματούχοι ήθελαν να τον ανακρίνουν. Η Κροατία συμφώνησε να τον κρατήσει αρχικά βάσει της Ερυθράς Προειδοποίησης της Ιντερπόλ παρόλο που ποτέ δεν του απαγγέλθηκε κατηγορία.

«Η Βρετανική Πρεσβεία τηλεφώνησε για να πει ότι είχε επικοινωνήσει με το (Κροατικό) Υπουργείο Δικαιοσύνης ... Υποθέτω ότι θα φύγω κάποια στιγμή μέσα στην εβδομάδα που ξεκινάει στις 19 Ιουλίου», είπε σύμφωνα με το Euobserver.

Ήταν μικτή απόφαση, ωστόσο, καθώς ο Malenica επικαλέστηκε μόνο τεχνικούς λόγους για την ανατροπή της δικαστικής απόφασης που θα έστελνε τον Taylor στο Μονακό, αλλά μια ομάδα με περισσότερες από 30 ΜΚΟ που υποστηρίζουν τον whistleblower ήταν ικανοποιημένη.

Είπαν ότι η απόφαση «έχει ευρύτερες συνέπειες για το κράτος δικαίου στην Ευρώπη: είναι μια νίκη για το δικαίωμα του κοινού να γνωρίζει για τα αδικήματα προστατεύοντας τους αγγελιοφόρους αυτών των πληροφοριών».

Η υπόθεση ξεκίνησε το 2013 όταν ο Taylor είπε ότι η ολλανδική του εταιρεία πραγματοποιεί ένα τεράστιο σχέδιο δωροδοκίας που είχε ως αποτέλεσμα την επιβολή προστίμου άνω των 800 εκατομμυρίων δολαρίων στην εταιρεία στη Βραζιλία, την Ολλανδία και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Το Μονακό, το οποίο φιλοξενεί πολλούς διεθνείς γίγαντες, θεωρείται φορολογικός παράδεισος καθώς οι εταιρείες δεν αξιολογούνται βάσει μερισμάτων μετοχών και δεν υπάρχει γενικός φόρος εισοδήματος εταιρειών.

Ο Taylor αναγκάστηκε να παραμείνει στην Κροατία επειδή «οι αρχές στο Μονακό επεδίωξαν να τον εκδώσουν για ανάκριση βάσει ισχυρισμών ότι ζήτησε χρήματα για να μη μιλήσει», ανέφερε το BBC νωρίτερα.

Το Μονακό τον κατηγόρησε για απόπειρα εκβιασμού της SBM Offshore, πράγμα που ο ίδιος και οι ΜΚΟ ονόμασαν αντίποινα, αν και μια εκπρόσωπος του Μονακό είπε στο EUobserver πριν απαγορευτεί η έκδοση ότι ο Taylor «θα τύχει αξιοπρεπούς αντιμετώπισης και από κάθε άποψη των δικαιωμάτων που του παρέχει ο νόμος».

Ωστόσο, το Μονακό επέμενε στην προσπάθεια να εκδοθεί ο Taylor, ο οποίος κρατήθηκε στην Κροατία όπου είχε πάει για οικογενειακές διακοπές, με το Ηνωμένο Βασίλειο τελικά να επικοινωνείήσει με την κυβέρνηση της Κροατίας.

Ενώ είπε ότι ήταν υπό συνεχή απειλή βίας, παρέμεινε ακλόνητος ότι έπραξε σωστά παρά την εμπειρία που θα μπορούσε να λειτουργήσει αποτρεπτικά για άλλους πιθανούς whistleblowers.

«Παραμένω αποφασισμένος και περήφανος που εξέθεσα σοβαρά αδικήματα στην SBM Offshore και δεν θα εκφοβιστώ ποτέ από τους διεφθαρμένους και εκείνους που αδιάντροπα ζητούν αντίποινα», ανέφερε επίσης ο Taylor, σύμφωνα με την έκθεση.

Ο Trevor Kitchen, whistleblower από το Ηνωμένο Βασίλειο, ο οποίος αποκάλυψε χειραγώγηση νομισμάτων, είπε: «Η ενός έτους κράτηση του Jonathan ήταν παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων του. Αποδεικνύει περαιτέρω ότι γίνεται κατάχρηση του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης (ΕΕΣ) από εκείνους που βρίσκονται σε ισχυρές θέσεις για να φιμώνουν τους whistleblowers και να καταπνίξουν την αλήθεια. Η μακρά καθυστερημένη απελευθέρωσή του είναι μια ευπρόσδεκτη νίκη, αλλά έντονη υπενθύμιση ότι οι whistleblowers εξακολουθούν να διατρέχουν σοβαρό κίνδυνο βάναυσων και παράλογων αντιποίνων όταν καταγγέλλουν αδικήματα στην Ευρώπη.

Το Whistleblowing International Network (WIN), ομάδα υπεράσπισης των whistleblowers που ήταν μέρος του συνασπισμού, παρότρυνε το Μονακό «να αποσύρει περαιτέρω διαδικασίες εναντίον του Jonathan Taylor και να επικεντρωθεί στις ενέργειες της SBM Offshore ως κατάλληλο στόχο των ερευνών τους».

Έχασε τη δουλειά του και τον χώρισαν από τη σύζυγό του ενώ ήταν σε απομόνωση στο Ντουμπρόβνικ, ανέφερε το BBC, με την ομάδα των ΜΚΟ να προσθέτει: «Έχει απομονωθεί, μακριά από την οικογένειά του και δεν είναι σε θέση να συντηρήσει τον εαυτό του ή την οικογένειά του, τα οποία όλα έχουν επιβαρύνει την ψυχική του ευημερία».

Η εκτελεστική διευθύντρια της WIN, Anna Myers, δήλωσε στην Blueprint for Free Speech ότι ενώ η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου παρενέβη τώρα μόλις για να βοηθήσει τον Taylor ότι, «Η εκκωφαντική σιωπή όλων των εισαγγελικών αρχών που βασίστηκαν στα αποδεικτικά στοιχεία του Taylor στις δικές τους έρευνες υπογραμμίζει πράγματι την τρομακτική έλλειψη τοπικής δέσμευσης να δουλέψει σκληρά για την προστασία μαρτύρων και whistleblowers σε υποθέσεις διασυνοριακής διαφθοράς».

Είπε ότι υπάρχει μια ευεργετική παρενέργεια της απόφασης, ακόμη και αν υπήρξε οριακή. «Οι εταιρείες και οι εθνικές κυβερνήσεις… θα πρέπει να το σκεφτούν καλά πριν ακολουθήσουν τυφλά την υπερασπιστική γραμμή και επιτεθούν όταν η καταγγελία των whistleblowers αποτελεί μέρος της εικόνας».

"Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα συνεχίσουν τις προσπάθειες ή δεν θα γίνουν πιο δημιουργικοί στην δίωξη των whistleblowers τους οποίους θέλουν να φιμώσουν ή να τιμωρήσουν. Οι υποστηρικτές της κοινωνίας των πολιτών πρέπει να παραμείνουν σε εγρήγορση», πρόσθεσε, επαινώντας τον συνασπισμό των ΜΚΟ που υποστήριξε τον Taylor.