Πολωνία και Ουγγαρία οπισθοδρομούν στη διαφθορά, την ελευθερία των ΜΜΕ, Η ΕΕ δεν κάνει τίποτα
Αμήχανη πως να αντιδράσει, η Ευρωπαϊκή Ένωση διαπίστωσε σε οικονομικό έλεγχο ότι η Ουγγαρία δεν προσπαθεί να σταματήσει τη διαφθορά και η Πολωνία προχωρά με δικαστικές ενέργειες και καταπνίγει την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης.
Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Viktor Orban έχει ανατρέψει κάθε προσπάθεια της ΕΕ να επιβάλει το κράτος δικαίου σε μια χώρα όπου οι New York Times ανέφεραν μαζική διαφθορά στις αγροτικές επιδοτήσεις του μπλοκ.
Και η Πολωνία, σύμφωνα με την έκθεση, παρουσιάζει επίσης ελλείψεις στο εθνικό της σύστημα δικαιοσύνης, στις προσπάθειες καταπολέμησης της διαφθοράς και στην έλλειψη ελέγχου και ισορροπίας. Οι αξιολογήσεις συμπεριλήφθηκαν σε μια ανασκόπηση που διαπίστωσε ότι η δημοκρατία έχει υποστεί διάβρωση στο μπλοκ των 27 κρατών μελών.
«Είναι σημαντικό να έχουμε μια γενική θεώρηση αυτών των ζητημάτων και να βλέπουμε πως συνδέονται. Κυρίως επειδή οι ελλείψεις συχνά συγχωνεύονται σε ένα κοκτέιλ που δεν πίνεται», είπε στους δημοσιογράφους η Επίτροπος Αξιών και Διαφάνειας της ΕΕ Vera Jourova, σύμφωνα με το Associated Press.
Η έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρουσιάστηκε μετά από συμφωνία για πακέτο ανάκαμψης 1,8 τρισεκατομμυρίων ευρώ (2,11 τρισεκατομμύρια δολάρια) για την περίοδο προϋπολογισμού 2021-2027, αλλά χωρίς κανένα σχέδιο κατανομής επειδή η Ουγγαρία και η Πολωνία αντιστέκονται στις προσπάθειες να συνδέσουν τα χρήματα με την τήρηση των προτύπων του κράτους δικαίου στα οποία αντιστέκονται.
Το 2019, η δεξαμενή σκέψης Freedom House υποβάθμισε στην αξιολόγησή της την Ουγγαρία σε «εν μέρει ελεύθερη» λόγω «συνεχιζόμενων επιθέσεων κατά των δημοκρατικών θεσμών της χώρας», ανέφερε το Politico.
Κατά την τελευταία δεκαετία, πρόσθεσε ο φορέας επαγρύπνησης, το κόμμα Fidesz του Orbán χρησιμοποιεί την κοινοβουλευτική του υπερπλειοψηφία για να επιβάλει περιορισμούς ή να ασκήσει έλεγχο στην αντιπολίτευση, στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στις θρησκευτικές ομάδες, στην ακαδημαϊκή κοινότητα, τις ΜΚΟ, τα δικαστήρια, στους αιτούντες άσυλο και στον ιδιωτικό τομέα, ανέφερε η δεξαμενή σκέψης.
Η ΕΕ κατηγόρησε τις δύο χώρες για παραβίαση των προτύπων του κράτους δικαίου εδώ και χρόνια και προσπαθεί να επιβάλει κυρώσεις, αλλά παρακωλύεται από τις χώρες που απειλούν με βέτο για άλλα ζητήματα που απαιτούν ομόφωνη συναίνεση.
Όπως συμβαίνει με οποιαδήποτε άσκηση κριτικής, η Ουγγαρία είπε ότι ο οικονομικός έλεγχος της ΕΕ είναι προκατειλημμένος και δεν δέχεται τα πορίσματα αποκαλώντας την έκθεση για το κράτος δικαίου «όχι μόνο παραπλανητική αλλά παράλογη», καθώς και «ανισόρροπη» και «αβάσιμη» χωρίς να προσφέρει συγκεκριμένες ανταποδείξεις.
Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας Mateusz Morawiecki δεν αντέδρασε, ενώ η βουλευτής Kamila Gasiuk-Pichowicz, της φιλελεύθερης αντιπολίτευσης της Πολωνίας The Civic Coalition επέκρινε την κυβέρνηση.
«Είναι η σημερινή κυβερνητική ομάδα που έχει βαθμολογηθεί τόσο χαμηλά στην έκθεση και είναι το κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη που είναι υπεύθυνο για όλα τα προβλήματα στα οποία αναφέρεται η Ευρωπαϊκή Επιτροπή», είπε.
Η έκθεση της ΕΕ ανέφερε τη Βουλγαρία, την Κροατία, τη Σλοβενία και την Ισπανία για απειλές εναντίον δημοσιογράφων,καθώς επίσης και απειλές, επιθέσεις και εκστρατείες λασπολογίας εναντίον δημοσιογράφων αναφέρθηκαν για την Ουγγαρία. Έγινε επίσης αναφορά στη Βουλγαρία για έλλειψη δικαστικής ανεξαρτησίας και για αδυναμία ορθής αντιμετώπισης υποθέσεων διαφθοράς, ανέφερε το AP.
Η δεξιά κυβέρνηση της Πολωνίας προσπαθεί να αναλάβει τον έλεγχο του δικαστικού συστήματος με την ΕΕ να ασκεί μόνο ήπια κριτική, η οποία είναι απρόθυμη να εμπλακεί, δίνοντας στους αυταρχικούς ηγέτες μεγαλύτερο έλεγχο.
Στην Ουγγαρία, επικρίθηκαν νόμοι της κυβέρνησης που στοχοποιούν τις ελευθερίες των μέσων ενημέρωσης, τα δικαιώματα των μειονοτήτων, το εκλογικό σύστημα και τις ακαδημαϊκές και θρησκευτικές ελευθερίες, καθώς και μια «συνεπή έλλειψη αποφασιστικής δράσης για έναρξη ποινικών ερευνών και δίωξη υποθέσεων διαφθοράς που αφορούν αξιωματούχους υψηλού επιπέδου ή το στενό τους περιβάλλον».
Σε συνέντευξή της στο περιοδικό Der Spiegel της Γερμανίας, η Jourova είπε ότι η έκθεση επισήμανε μια «ανησυχητική» εικόνα και κατηγόρησε τον Orban για «οικοδόμηση μιας άρρωστης δημοκρατίας», αλλά δεν προσέφερε καμία λύση.
Ωστόσο, ένας θυμωμένος Orban είπε ότι εξευτέλισε την Ουγγαρία και ζήτησε την παραίτησή της, αλλά μέχρι στιγμής αξιωματούχοι της ΕΕ στέκονται στο πλευρό της.
«Καθώς μεγάλωσα στην κομμουνιστική Τσεχοσλοβακία, ξέρω πώς νιώθεις να ζεις σε χώρα χωρίς κράτος δικαίου», δήλωσε η Jourova. «Η Ευρωπαϊκή Ένωση δημιουργήθηκε επίσης ως αντίδοτο σε αυτές τις αυταρχικές τάσεις», είπε, αλλά δεν τις έχει σταματήσει ακόμη.