Παγκόσμια ήττα στον αγώνα κατά της δωροδοκίας στην αλλοδαπή, η διαφθορά ασταμάτητη

Σε μια δριμεία επίπληξη κατά των χωρών που δεν προσποιήθηκαν καν ότι έκαναν προσπάθεια να καταπολεμήσουν τη δωροδοκία στην αλλοδαπή, έκθεση της Transparency International ανέφερε ότι μόνο τέσσερις από τις 47 χώρες που αξιολογήθηκαν επιβάλλουν νομοθεσία με στόχο την καταπολέμηση του φαινομένου.

Πρόκειται για τις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ισραήλ και την Ελβετία, αλλά και το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο είχε παραδεχτεί πριν από μια δεκαετία ότι το γεγονός ότι η βρετανική αμυντική εταιρεία BAE δωροδοκούσε Σαουδάραβες πρίγκιπες ήταν προς το εθνικό συμφέρον για το εμπόριο.

Σύμφωνα με την έκθεση, οι υπόλοιπες χώρες δεν κάνουν σχεδόν τίποτα για να εμποδίσουν εταιρείες να πληρώνουν ξένους αξιωματούχους για να πάρουν συμβόλαια, και για άλλες χάρες. Οι τέσσερις που αναφέρθηκαν για τις προσπάθειές τους αποτελούν το 16,5% των παγκόσμιων εξαγωγών.

Πρόκειται για μείωση από επτά χώρες, που αποτελούσαν το 27% των εξαγωγών, οι οποίες εφάρμοσαν ενεργά επιβολή το 2018.

«Η έρευνά μας δείχνει ότι πολλές χώρες μόλις που ερευνούν δωροδοκία στην αλλοδαπή», δήλωσε η Gillian Dell, επικεφαλής συντάκτρια της έκθεσης.

«Δυστυχώς, είναι πολύ κοινό για τις επιχειρήσεις σε πλούσιες χώρες να εξάγουν διαφθορά σε φτωχότερες χώρες, υπονομεύοντας τους θεσμούς και την ανάπτυξη», είπε.

Η σύμβαση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης του 1997 απαγορεύει τη δωροδοκία για να κερδίζονται συμβόλαια και άδειες, ή για φοροαποφυγή και μη τήρηση τοπικών νόμων, αλλά έχει γίνει ουσιαστικά ανεπίκαιρη με τη μη εφαρμογή της.

Η υπαγωγή του στον ΟΟΣΑ στην ουσία το κατέστησε άχρηστο, διότι ο οργανισμός που εδρεύει στο Παρίσι δεν έχει βραχίονα επιβολής, μια συμφωνία που να επιτρέπει στις χώρες να ισχυρίζονται ότι καταπολεμούσαν τη διαφθορά ενώ την ενίσχυαν για την προστασία επιχειρηματικών συμφερόντων.

Η Κίνα, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο και όχι υπογράφων μέλος της σύμβασης, βρέθηκε να εφαρμόζει «λίγη ή καθόλου επιβολή», σε μια κατηγορία που περιλαμβάνει επίσης την Ινδία, καθώς και την Κορέα και την Κίνα, που αυτοσυγχαίρονται για εντιμότητα.

Η Γερμανία, ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο, εφαρμόζει μόνο «μέτρια επιβολή», όπως και άλλοι μεγάλοι εξαγωγείς, η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία, οι οποίες είναι πρόθυμες για το εμπόριο και τις επιχειρήσεις και κάνουν τα στραβά μάτια όταν πρόκειται για δωροδοκίες.

Η Γερμανία και η Ιταλία ερεύνησαν και οι δύο λιγότερες υποθέσεις το 2019 σε σχέση με το 2018, αν και η Γαλλία και η Ισπανία βελτίωσαν την απόδοσή τους, αλλά όχι αρκετά.

Πριν από περισσότερα από 15 χρόνια, ο γερμανικός γίγαντας της τεχνολογίας Siemens ενεπλάκη σε παγκόσμιο σκάνδαλο διαφθοράς, συμπεριλαμβανομένου ενός υποκαταστήματος στην Ελλάδα, όταν διοικητικά στελέχη δημιούργησαν μαύρο ταμείο πολλών εκατομμυρίων για να κερδίσουν συμβόλαια στο εξωτερικό.

Η εταιρεία φέρεται να είχε δωροδοκήσει αξιωματούχους περίπου 4.000 φορές, της τάξης του 1,3 δισεκατομμυρίων ευρώ ($1,53 δισεκατομμύρια ) κατά την περίοδο 2000-2006 για να κερδίσει συμβόλαια εξωτερικού, αλλά κατέληξε να πληρώσει 1 δισεκατομμύριο ευρώ ($1,17 δισεκατομμύρια), ανέφερε η Deutsche Welle.

Η Ολλανδία, ο Καναδάς και η Αυστρία ήταν οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς στην κατηγορία εκείνων που εμφανίζουν μόνο «περιορισμένη επιβολή».

«Πάρα πολλές κυβερνήσεις επιλέγουν να κάνουν τα στραβά μάτια όταν οι εταιρείες τους χρησιμοποιούν τη δωροδοκία για να κερδίσουν επιχειρήσεις σε ξένες αγορές», δήλωσε η επικεφαλής της Transparency International, Delia Ferreira Rubio.

«Οι χώρες μέλη της G-20 και άλλες μεγάλες οικονομίες έχουν ευθύνη να επιβάλουν τους κανόνες», είπε, προσθέτοντας ότι, «Με τα χρήματα που χάνονται από τη δωροδοκία στην αλλοδαπή σπαταλώνται εκατομμύρια δολάρια που διαφορετικά θα μπορούσαν να πάνε σε υπηρεσίες διάσωσης όπως στην υγειονομική περίθαλψη, κατά τη διάρκεια του COVID-19».

Η έκθεση συνέστησε τον τερματισμό του απορρήτου στην ιδιοκτησία εταιρειών, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη διερεύνηση της δωροδοκίας στην αλλοδαπή, και τη διερεύνηση της αυξημένης ευθύνης των μητρικών εταιρειών για τις ενέργειες των θυγατρικών τους στο εξωτερικό.

Η Σαουδική Αραβία, η οποία τη γλίτωσε για τη δολοφονία του αρθρογράφου της Washington Post, Jamal Khashoggi, επειδή είναι προσοδοφόρος εμπορικός εταίρος της Δύσης, δεν υπέστη επίσης τυχόν κυρώσεις για απαιτήσεις δωροδοκιών από την BAE το 2010 για σύμβαση 55,63 δισεκατομμυρίων δολαρίων.

Η βρετανική εφημερίδα The Guardian το 2018 ανέφερε ότι ποινική έρευνα που διεξήγαγαν οι ΗΠΑ για τη συμφωνία αμβλύνθηκε μετά από μυστική εκστρατεία άσκησης πίεσης από αμερικανική δικηγορική εταιρεία που προσλήφθηκε από έναν Σαουδάραβα πρίγκιπα, ο οποίος φέρεται να έλαβε ως δωροδοκία 1,29 εκατομμύρια δολάρια.