Δολοφονία, θανατική απειλή, κυβερνητική πίεση: Έλληνες δημοσιογράφοι σε κίνδυνο

Συγκλονισμένη από τη δολοφονία του αστυνομικού συντάκτη Γιώργου Καραϊβάζ και σημειώνοντας κατακόρυφη πτώση στην κατάταξη των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα (RSF) για την ελευθερία του Τύπου, η Ελλάδα αντιμετωπίζει τώρα την καταγγελία ενός άλλου ερευνητή δημοσιογράφου ότι δέχθηκε απειλή για τη ζωή του.

Ο Κώστας Βαξεβάνης, ο οποίος δημοσιεύει τον ιστότοπο και την εφημερίδα Documento, δήλωσε ότι ο Μένιος Φουρθιώτης, τηλεπαρουσιαστής ενός δευτερεύοντος τηλεοπτικού δικτύου, προσπάθησε να προσλάβει κάποιον για να δολοφονήσει τον ίδιο και έναν συνάδελφό του.

Ο Φουρθιώτης οδηγήθηκε στη ΓΑΔΑ όταν κατηγορήθηκε από τις αρχές ότι σκηνοθέτησε επίθεση με καλάσνικοφ στο σπίτι του από δύο άντρες που φαίνονται σε κάμερες ασφαλείας να πυροβολούν τον τοίχο του σπιτιού του. Αργότερα πυροβόλησαν αστυνομικούς κοντά στο σπίτι του και συνελήφθησαν.

«Θα υπάρξουν σοβαρές συνέπειες για την ελευθερία του Τύπου τόσο στην Ελλάδα όσο και σε ολόκληρη την Ευρώπη, εάν επιβεβαιωθεί ότι υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της δολοφονίας του Καραϊβάζ και του δημοσιογραφικού του έργου», δήλωσε στην Blueprint for Free Speech ο Pavol Szalai, επικεφαλής του γραφείου ΕΕ / Βαλκανίων της RSF.

Αν και δεν έχουν δημοσιοποιηθεί λεπτομέρειες, η αστυνομία σύμφωνα με πληροφορίες πιστεύει ότι η δολοφονία συνδέεται με μια σειρά ανεξιχνίαστων δολοφονιών και πόλεμο συμμοριών μεταξύ αντιπάλων συνδικάτων οργανωμένου εγκλήματος, αν και ο Καραϊβάζ λέγεται ότι ερευνούσε επίσης διαφθορά στην αστυνομία.

Έγραψε εκτενώς για το οργανωμένο έγκλημα και τους διεφθαρμένους αστυνομικούς που φέρεται να έχουν διασυνδέσεις με αυτό στο blog του, Bloko, όπου είπε ότι είχε λάβει απειλές θανάτου, αλλά δεν ζήτησε αστυνομική προστασία.

Υπήρξε επίσης βασικός μάρτυρας σε μια έρευνα της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών την περίοδο 2015-2017 για υπόθεση διαφθοράς στην αστυνομία και παράνομες σεξουαλικές δραστηριότητες και τυχερών παιχνιδιών, ανέφερε η εφημερίδα Καθημερινή, με δύο ύποπτους που γνώριζε οι οποίοι δολοφονήθηκαν το 2010 και το 2019.

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΤΟ ΧΡΗΜΑ

«Μία από τις συνέπειες θα μπορούσε πράγματι να λειτουργήσει αποτρεπτικά για τους ευρωπαίους δημοσιογράφους. Προς το παρόν, η διασύνδεση δεν είναι ακόμη σίγουρη, αν και πιθανή», πρόσθεσε ο Szalai για την υπόθεση Καραϊβάζ.

Είπε ότι ακόμη και πριν από τη δολοφονία, και την καταγγελία του Βαξεβάνη για απειλή θανάτου το ρεκόρ της Ελλάδας στην προστασία των μέσων ενημέρωσης σημείωσε πτώση από τις πρόωρες εκλογές της 7ης Ιουλίου 2019 που είδαν τη Νέα Δημοκρατία να παίρνει τη θέση της πρώην κυβέρνησης Συνασπισμού της Ριζοσπαστικής Αριστεράς του ΣΥΡΙΖΑ.

«Η ελευθερία του Τύπου στην Ελλάδα επιδεινώνεται ραγδαία. Με δημόσιες διαφημίσεις ύψους περίπου 40 εκατομμυρίων ευρώ που διανέμονται χωρίς διαφάνεια και γενναιόδωρες εκπτώσεις φόρου, η ελληνική κυβέρνηση αποτολμά να αγοράσει παραδοσιακά μέσα μαζικής ενημέρωσης για να επιβάλει αυστηρό έλεγχο των πληροφοριών, σε συνδυασμό με την αυξανόμενη αστυνομική βαρβαρότητα», είπε.

Η έκθεση ανέφερε ότι « η ερευνητική δημοσιογραφία και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που επικρίνουν την κυβέρνηση είτε παραλείφθηκαν είτε έλαβαν ένα δυσανάλογα μικρό μερίδιο από τις διαφημίσεις που προέκυψαν από μια αμφιλεγόμενη δημόσια εκστρατεία ενημέρωσης αξίας 20 εκατομμυρίων ευρώ (24 εκατομμύρια δολάρια) για τον κορονοϊό», σύμφωνα με άλλη καταγγελία.

«Η αστυνομία έχει ήδη αποκλείσει δημοσιεύματα για θέματα μετανάστευσης με αυθαίρετες συλλήψεις και άλλα εμπόδια… ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός ΕΡΤ και το εθνικό γραφείο Τύπου συνεχίζουν να ελέγχονται απευθείας από τον Πρωθυπουργό παρά την δικαστική απόφαση», πρόσθεσε ο Szalai.

Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα είπαν επίσης ότι οι δημοσιογράφοι έπρεπε να λάβουν κυβερνητική άδεια πριν κάνουν ρεπορτάζ σε νοσοκομεία για την πανδημία COVID-19, ενώ το Υπουργείο Υγείας απαγόρευσε στο ιατρικό προσωπικό να μιλάει στα μέσα ενημέρωσης καθώς επιδεινωνόταν η κρίση.

Τον Φεβρουάριο, τα δημόσια τηλεοπτικά κανάλια διατάχθηκαν να μην μεταδώσουν βίντεο που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης που έδειχνε ότι παραβιάζει τους ίδιους κανόνες lockdown που επέβαλε, δήλωσαν οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα, καθώς φαινόταν να είναι με κόσμο σε ένα νησί κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψης.

Υπήρξαν επίσης σκηνές με αστυνομικούς να ασκούν βία και αυθαίρετες απαγορεύσεις για να αποτρέψουν την κάλυψη γεγονότων σε στρατόπεδα προσφύγων και μεταναστών στα νησιά, σύμφωνα με την έκθεση.

Αυτό περιλαμβάνει μια πυρκαγιά που κατέστρεψε το περίφημο κέντρο της Μόρια στη Λέσβο, που σύμφωνα με πληροφορίες άναψαν κάποιοι πρόσφυγες δυσαρεστημένοι με τους κανόνες για τον COVID-19, οι οποίοι συνελήφθησαν.

Μια ομάδα Γερμανών ανεξάρτητων δημοσιογράφων τέθηκαν υπό σύντομη κράτηση, ενώ προσπαθούσε να καλύψει την άφιξη νέων μεταναστών, και στο νησί της Σάμου, ένα γερμανικό συνεργείο ντοκιμαντέρ συνελήφθη χωρίς κατηγορία και υπέστη κακομεταχείριση από την αστυνομία, δήλωσε η RSF.

Ο ΚΛΟΙΟΣ

Ο υπεύθυνος προάσπισης δικαιωμάτων του Διεθνούς Ινστιτούτου Τύπου (IPI) Jamie Wiseman είπε στην Blueprint ότι «η λογοδοσία στην Ελλάδα έχει πραγματικά απαξιωθεί τον τελευταίο χρόνο και μόνο υπό τη νέα κυβέρνηση με πολλές αυθαίρετες συλλήψεις δημοσιογράφων, ιδίως εκείνων που καλύπτουν διαδηλώσεις και στα νησιά που καλύπτουν θέματα προσφύγων και αφίξεις μεταναστών».

Ο δημόσιος ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός της Ελλάδας, ΕΡΤ για τον οποίο ο Μητσοτάκης διαμαρτυρήθηκε όταν δεν ήταν στην εξουσία ότι αποτελεί σταθμό προπαγάνδας του ΣΥΡΙΖΑ, ελέγχεται παράνομα, δήλωσε η RSF, παρότι το ανώτατο δικαστήριο της χώρας το έκρινε αντισυνταγματικό.

Η EΡT, σύμφωνα με την έκθεση, προσπάθησε να λογοκρίνει ειδήσεις για τα στρατόπεδα μεταναστών και ισχυρίστηκε ότι η κυβέρνηση προσπάθησε να ελέγξει την αφήγηση για το πώς αντιμετωπίζει τους πρόσφυγες και τους μετανάστες.

Στην Αθήνα, η αστυνομία εμπόδισε φωτορεπόρτερ που κάλυπταν μνημόσυνη τελετή στα τέλη του 2020 και ξυλοκόπησαν δημοσιογράφο για υποτιθέμενη παραβίαση των κανόνων COVID-19, θέτοντάς τον υπό κράτηση, συνέχισε η έκθεση.

Η RSF είπε ότι υπάρχει επίσης ανησυχία για τους κυβερνητικούς κανόνες που απαιτούν από τους διαδηλωτές να παίρνουν αστυνομική άδεια για διαδηλώσεις, που επισύρει επίσης μεγάλα πρόστιμα για παραβάσεις και περιορίζει τους δημοσιογράφους σε καθορισμένες περιοχές να κάνουν δημοσιογραφική κάλυψη.

Η δημοσιογράφος Δήμητρα Κρουστάλλη, η οποία εντόπισε ατέλειες στο ελληνικό σύστημα καταγραφής κρουσμάτων COVID-19, δήλωσε ότι αναγκάστηκε να παραιτηθεί από τη δουλειά της στην εφημερίδα Το Βήμα μετά από «ασφυκτική πίεση» από το Υπουργικό Συμβούλιο του Μητσοτάκη, ανέφερε το Al Jazeera.

Ο αναπληρωτής διευθυντής του IPI Scott Griffen είπε ότι «Η κατάσταση στην Ελλάδα γίνεται όλο και πιο ανησυχητική» και ότι η ομάδα που εδρεύει στη Βιέννη θα παρακολουθεί τις υποθέσεις Καραϊβάζ και Βαξεβάνη.

«Η συγκλονιστική δολοφονία (του Καραϊβάζ)… ήταν μια τραγική υπενθύμιση των σοβαρών κινδύνων που αντιμετωπίζουν οι δημοσιογράφοι κατά την εκτέλεση του έργου τους», είπε.

Ο Αλέξανδρος Σακελλαρίου, καθηγητής Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών, δήλωσε στην Blueprint ότι «Οι δημοσιογράφοι γίνονται στόχος λόγω των στενών σχέσεών τους με την πολιτική εξουσία και από την άλλη όταν προσπαθούν να αποκαλύψουν σκάνδαλα και να αντιταχθούν στην κυβέρνηση».